محله عودلاجان

محله اودلاجان یا محله عودلاجان یکی از کلان محله های قدیمی تهران است که از بیشتر از 400 سال پیش که هنوز تهران پایتخت نشده بود تا بعدتر در دوران قاجار که تهران پایتخت شد و گسترش یافت، همواره یکی از محله‌های داخل محدوده شهری تهران محسوب می شده.

وجه تسمیه اودلاجان

برای پیدا کردن وجه تسمیه محله عودلاجان به سراغ نوشته‌های آقای ناصر تکمیل همایون رفتم تا دلیل نامگذاری محله عودلاجان را پیدا کنم. بنا به نوشته‌های ایشان فرم درست نوشتاری اودلاجان با الف می‌باشد چراکه از چند بخش «او» به معنی آب و «دراجیدن که بعدها شده دلاجیدن» به معنی پخش کردن و پسوند «ان» که پسوند مکان است تشکیل شده و به معنی «محل پخش کردن آب» می باشد. در زمان‌های قدیم آب قنات‌های معروف تهران وارد این محله می‌شد و از اینجا بین محله‌های دیگر پخش می‌شده.

معرفی محله اودلاجان یا عودلاجان

کلان محله اودلاجان یا عودلاجان یکی از پنج محله اصلی تهران در دوران صفوی بوده است. در آن دوران تهران از پنج محله اصلی، عودلاجان، چاله میدان، ارگ، سنگلج و بازار تشکیل شده بود که بعدها در زمان چهارمین شاه قاجار با گسترش تهران محله دولت و توابعی به سایر محله‌های قدیمی تهران اضافه می‌شود.

برای فهم بهتر محدوده این کلان محله در ادامه نقشه‌ای قرار گرفته است که در آن محدوده حصار صفوی و حصار ناصری در تهران قدیم مشخص شده است و بر روی آن کلان محله عودلاجان (اودلاجان) لکه گذاری شده است.

به دلیل مجاورت این محله با محدوده ارگ سلطنتی در زمان‌های دور محله عودلاجان (اودلاجان) از محله‌های اعیان‌نشین تهران محسوب می‌شد و علاوه بر آن سابقه حضور کلیمیان در این محله باعث شده بود به محله یهودی‌ها یا محله کلیمی‌های تهران نیز شهرت یابد.

این کلان محله با دو خیابان اصلی مصطفی خمینی (خیابان سیروس) و پامنار به سه بخش شرقی و میانی و غربی تقسیم می‌شود و برای کسانی که به تاریخ تهران علاقمند باشند بستر شهری جذابی را برای روایت قصه‌های تهران قدیم و درک فضای شهری آن دوران در خود جای داده است.

به مرور زمان گسترش تهران باعث شد بخش زیادی از ساکنان این محله به سایر محله‌های تهران مهاجرت کرده و امروزه بافت اجتماعی محله به طور کلی دچار دگرگونی شده است. اما با وجود همه آسیب هایی که این محله به خود دیده هنوز نشانه‌هایی از خانه‌های اعیانی و کوچه پس کوچه‌های کاه‌گلی در این محله به چشم می‌خورد که هر کدام راوی داستان‌ها و روایت‌های تاریخی خود هستند.

اگر به تورهای تهرانگردی علاقمند هستید، برای آشنایی بیشتر با این محله می‌توانید در تورهای محله گردی مربوط به عودلاجان شرکت کنید و با داستان‌ها و روایت‌های این محله آشنا شوید.