محله منیریه

محله منیریه

محله منیریه یکی از محله‌های قدیمی تهران می‌باشد و به دلیل مجاورتش با محدوده کاخ مرمر و نزدیکی به محدوده حکومتی در دوران پهلوی از جمله محله‌های اعیان‌نشین تهران در آن دوران محسوب می‌شود.

وجه تسمیه محله منیریه

وجه تسمیه و دلیل نامگذاری این محله به مالکیت قدیمِ زمین‌های این محله مربوط می‌شود. از آنجایی که زمین‌های این محدوده متعلق به کامران میرزا نایب السلطنه و مادرش منیرالسلطنه بوده است بنابراین با وجود تخریب و تغییر کاربری باغ‌ها و عمارت‌های قاجاری این محدوده اما همچنان نام این محله «منیریه» باقی مانده است.

تاریخچه محله منیریه

تاریخچه محله منیریه به دوران قاجار باز می‌گردد. زمین‌های این محله جزو مناطقی است که در دوران ناصرالدین شاه (چهارمین شاه قاجار) به محدوده شهری تهران افزوده شده است و دو عدد از دروازه‌های دارالخلافه ناصری از جمله دروازه گمرک و دروازه باغشاه در جداره غربی همین محله قرار داشته است که هر کدام راوی داستان‌ها و اتفاق‌های زیادی از دوران قاجار و بعد از آن بوده است.

به دلیل موقعیت جغرافیایی این محله و نزدیکی‌اش به مجموعه کاخ مرمر بخشی از ساکنان این محله را رجال حکومتی و اعیان و افرادی تشکیل می‌دادند که رابطه نزدیکی با دربار داشتند بنابراین کوچه پس کوچه‌های این محله راوی داستان‌های زیادی از افراد سرشناسی است که در تاریخ نقش پررنگی داشته‌اند.

یکی دیگر از ویژگی‌های محله این است که قدیمی‌ترین بخش از خیابان ولیعصر یا خیابان پهلوی سابق را در خود جای داده که در زمان‌های قدیم نام‌های مختلفی داشته از گذر باغ انگوری بگیرید تا خیابان باغ جنت گلشن و خیابان امیریه و پهلوی و خیابان ولیعصر که طولانی‌ترین خیابان تهران و یکی از پرقصه‌ترین خیابان‌های تهران محسوب می‌شود.

محله منیریه مانند بسیاری از محله‌های قدیمی تهران در طول تاریخ شاهد تغییرات زیادی بوده اما از معدود محلاتی محسوب می‌شود که با وجود تمامی تغییراتی که به خود دیده است همچنان بافت مسکونی خود را حفظ کرده و حتی در میان انبوه ساختمان سازی‌های جدید، هنوز نقاطی از محله موجود هستند که با همان کالبد قدیمی راوی حس و حال قدیم این محله می‌باشند مانند بعضی سردرهای قدیمی، مساجد قدیمی، مدرسه‌ها و خانه‌هایی که بیشتر متعلق به دوران پهلوی هستند و علاوه بر آن فضاهایی مانند سقاخانه و زورخانه و … نیز در گوشه و کنار این محله همچنان به حیاتشان ادامه می‌دهند.

بافت مسکونی این محله نیز از زمان‌های قدیم تا به امروز تقریبا حفظ شده است و بخش زیادی از ساکنان این محله را کسانی تشکیل می‌دهند که به اهل بیت و ائمه ارادت زیادی داشته و هر ساله مراسم خاص تاسوعا و عاشورا و سایر مراسم مذهبی را به همان سنت قدیم به جا می‌آورند.

برای آشنایی بیشتر با این محله نیاز است که در کوچه پس کوچه هایش قدم بزنیم و روایت های افراد و مکان های خاصی که در این محله موجود هستند را بشنویم. برای علاقمندان به تهرانگردی و آشنایی بیشتر با این محله تورهایی در بخش های مختلف محله طراحی کرده‌ام که در ادامه در بخش تورهای مرتبط معرفی خواهد شد.